Y học Ấn Độ hàng ngàn năm nay vẫn luôn đề cao một loại cây dây leo được mệnh danh là “kẻ hủy diệt đường” trong việc điều trị bệnh tiểu đường – đó chính là dây thìa canh.
Bên cạnh những hiệu quả đặc biệt với bệnh nhân tiểu đường, loài cây này còn được sử dụng để hỗ trợ điều trị một số căn bệnh khác như: Sốt rét, rắn cắn,… Hãy cùng Vinanutrifood khám phá về loài dược liệu độc đáo này trong bài viết dưới đây nhé!
Đặc điểm của dây thìa canh
Dây thìa canh đã được tìm thấy và sử dụng phổ biến ở Ấn Độ từ 2000 năm trước trong bài thuốc Ayurveda cổ truyền. Ở Việt Nam, loại cây này được tìm thấy chủ yếu ở các tỉnh: Ninh Bình, Hải Dương, Hải Phòng, Thanh Hóa,… và hiện nay đã được trồng mở rộng tại Thái Nguyên và Nam Định.
Loại dược liệu trên có chiều cao khoảng 6-10m và cây có nhựa mủ trắng. Lá của dây thìa canh có phiến hình trứng hoặc bầu dục với chiều dài 6-7cm và chiều rộng 2,5-5cm.
Hoa của cây nhỏ, xếp thành xim dạng tán ở nách lá, có màu vàng đặc trưng và thường nở vào tháng 7 hàng năm.
Thành phần dinh dưỡng
Trong cây dây thìa canh chứa thành phần có hoạt tính sinh học chính là GS4 hay còn được biết tới với tên khoa học là Gymnema Sylvestre kiềm hóa lần thứ 4 gồm nhiều axit gymnemic – một loại saponin triterpenoid.
Không chỉ vậy dịch chiết từ loại thảo mộc này còn chứa một số thành phần đáng chú ý như: Alcaloid, flavone, axit formic,…
Các công dụng của dây thìa canh
Rất nhiều nghiên cứu ở cả trong và ngoài nước đã chỉ ra những lợi ích khác nhau mà dây thìa canh có thể mang lại cho sức khỏe của người sử dụng. Sau đây sẽ là một số lợi ích đáng chú ý của loại thảo dược liệu này mà bạn có thể quan tâm:
Hỗ trợ điều trị hiệu quả bệnh tiểu đường
Tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường đang ngày một gia tăng nhanh chóng trên toàn cầu trong những năm gần đây. Theo ước tính của của tổ chức y tế thế giới WHO chỉ riêng tại Việt Nam con số này đã đạt tới mốc 3,5 triệu người và có xu hướng ngày một trẻ hóa hơn.
Chính vì vậy, những loại dược liệu tự nhiên có thể hỗ trợ điều trị căn bệnh này đều nhận được một sự quan tâm rất lớn và tiêu tiểu trong đó chính là cây dây thìa canh.
Nhờ thành phần có chứa GS4 tinh chất từ dây thìa canh có tác dụng kích thích sản sinh tế bào tuyến tụy, từ đó tăng cường khả năng sản xuất insulin, giúp kiểm soát và ổn định đường huyết.
Không chỉ vậy các axit gymnemic còn có chức năng ức chế hấp thụ đường ở ruột non nhờ cấu trúc phân tử gần giống với đường glucose, ức chế quá trình chuyển hóa glycogen thành glucose ở máu, đồng thời kích thích các enzyme sử dụng đường ở các mô cơ.
Chính nhờ những hoạt chất với công dụng tuyệt vời trên dây thìa canh hiện nay đã được nhân giống và thu hoạch rộng rãi để phục vụ cho việc sản xuất thuốc điều trị bệnh tiểu đường.
Giảm mỡ máu hiệu quả
Bên cạnh những công dụng tuyệt vời đối với bệnh nhân tiểu đường, dây thìa canh còn là một vị thuốc quý đối với những người đang gặp vấn đề về máu nhiễm mỡ.
Dịch chiết từ loại dược liệu này có thể gây tác động tới quá trình chuyển hóa lipid, từ đó loại bỏ dần các chất béo tiêu hóa được. Không chỉ vậy chúng còn góp phần tăng bài tiết sterol trung tính và sterol axit qua hệ tiêu hóa.
Đặc biệt dây thìa canh còn được ghi nhận có khả năng làm giảm nồng độ LDL-cholesterol, triglycerid trong máu, tăng HDL-cholesterol nên làm giảm lipid máu toàn phần, từ đó ngăn ngừa hiệu quả xơ vữa động mạch.
Hỗ trợ phòng ngừa bệnh béo phì
Nhờ khả năng làm giảm cholesterol xấu và triglycerid trong cơ thể, dây thìa canh đã được khẳng định có khả năng hỗ trợ quá trình giảm cân hiệu quả và an toàn cho người sử dụng.
Một nghiên cứu được tiến hành vào năm 2005 của nhóm các nhà khoa học tại Khoa Dược, Trung tâm Y tế Đại học Creighton, Omaha (Hoa Kỳ) trên các nhóm đối tượng có chế độ ăn trên 2000 calo/ngày đã làm sáng tỏ công dụng này của dây thìa canh.
Sau 2 tháng thực hiện, kết quả nghiên cứu đã chỉ ra rằng nhóm người sử dụng chiết xuất từ dây thìa canh đều ghi nhận trọng lượng cơ thể và chỉ số BMI giảm từ 5-6%. Còn nhóm những người không sử dụng thì không cho thấy một sự thay đổi đáng kể nào.
Hỗ trợ điều trị bệnh huyết áp cao
Nhiều nghiên cứu trên thế giới cũng đã chỉ ra rằng, dây thìa canh có khả năng điều hòa hạ huyết áp xuống thấp hơn đối với các bệnh nhân bị cao huyết áp.
Người dùng có thể dùng loại dược liệu trên ở dạng khô và tươi đều được. Nếu kiên trì trong một thời gian dài, bạn sẽ nhận thấy những cải thiện đáng kể đối với căn bệnh cao huyết áp của mình.
Một số những lưu ý khi sử dụng dây thìa canh
Dây thìa canh thường không gây ra các phản ứng phụ cho người sử dụng, tuy nhiên bạn vẫn cần lưu ý một số điều sau đây để công dụng của dược liệu đạt được hiệu quả tốt nhất:
- Các đối tượng nên hạn chế sử dụng dây thìa canh gồm: Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú, trẻ nhỏ dưới 16 tuổi hoặc bệnh nhân đang bị tiêu chảy.
- Tuân thủ đúng chỉ định về liều lượng và thời gian sử dụng đã được khuyến cáo.
- Chọn mua sản phẩm tại các cơ sở uy tín, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, với quy trình chăm sóc khoa học.
- Không tự ý thu hái và sử dụng thìa canh tự nhiên, do loại cây này rất khó để nhận ra và phân biệt với một số giống cây dây leo khác.
Trên đây là những thông tin bạn cần biết về nguồn gốc, thành phần cũng như công dụng và một số lưu ý khi sử dụng cây dây thìa canh. Hi vọng qua đây bạn sẽ có thêm cho bản thân những kiến thức cũng như cách sử dụng vị thuốc quý này sao cho hiệu quả nhất.
