Phần lớn xương và răng trẻ em phát triển dựa trên chất liệu mềm, hay là sụn, lớn dần, sụn biến thành xương. Thời gian đầu đời, việc tạo điều kiện cho xương khớp trẻ phát triển khỏe mạnh là việc vô cùng quan trọng. Vì nó góp phần hình thành hệ cơ xương khi trưởng thành.
Quá trình hình thành và phát triển của xương
Cơ thể chúng ta dựa trên một bộ khung 206 nhánh xương tạo thành. Khi trẻ bước vào lứa tuổi vị thành niên thì hệ xương đã cứng và quá trình phát triển đã hoàn tất.
Xương phát triển qua 3 giai đoạn: Màng, sụn và xương trong giai đoạn còn là phôi thai. Những xương này giúp co giãn cơ bắp, nhờ đó mới có các chuyển động từ các chi như di chuyển, cử động, bảo vệ các cơ quan. Bộ xương màng ở trẻ sẽ hình thành vào tháng đầu tiên của thai kỳ và biến thành sụn ở tháng thứ hai, cũng như vậy phát triển thành xương ở cuối tháng này.
Khi trẻ còn nhỏ, thân ống là xương cứng còn hai đầu vẫn là sụn mềm nên xương trẻ nhỏ ở thời gian này rất nhạy cảm. Ở độ tuổi 18-25, xương tiếp tục phát triển dày hơn sẽ đạt được khối lượng xương đỉnh trong khoảng thời gian này.
Quá trình phát triển răng
Quá trình này có thể chia làm 2 giai đoạn lớn là tạo mầm răng và ngấm vôi, hoàn thành chóp chân răng. Sự phát triển của răng chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố như sắc tộc, dinh dưỡng, môi trường sống, bệnh lý.
Ngấm vôi răng sữa bắt đầu từ tuần lễ 13 và 16 của bào thai. Từ tuần 18-20, tất cả răng sữa sẽ ngấm vôi. Răng sữa mọc từ khi 6 tháng đến 30 tháng tuổi.
Các yếu tố ảnh hưởng đến xương và răng trẻ em
Thực phẩm là yếu tố quan trọng nhất có ảnh hưởng đến sự phát triển răng của trẻ. Một chế độ ăn đảm bảo đủ chất sẽ giúp bé có cấu trúc răng vững chắc ngay từ khi còn bé đến khi trưởng thành. Chế độ ăn của mẹ trong thai kỳ phải có nhiều chất canxi, khoáng.
Thực phẩm giàu canxi
Canxi là thành phần quan trọng chiếm đến 99% cấu trúc xương và răng. Thực phẩm giàu canxi là sữa, phomai, cua, ốc, tôm, rau xanh màu đậm,… Để trẻ hấp thụ tốt nhất các chất dinh dưỡng này, bạn nên cho trẻ chơi, sinh hoạt trong 30 phút mỗi ngày.
Vitamin D
Vitamin D có tác dụng giúp cơ xương hình thành và phát triển tốt. Nguồn cung cấp vitamin D tốt là từ tác động quang hóa của tia nắng mặt trời, vì vậy trẻ được nuôi dưỡng mà không được tiếp xúc với ánh mặt trời rất dễ bị còi xương.
Trẻ thiếu chất vitamin D thường khó đi vào giấc ngủ ngon, hay giật mình, ra nhiều mồ hôi, rụng tóc sau gáy, có thể gặp các hiện tượng như trán dô, mọc răng chậm, chân vòng kiềng,… Một số thực phẩm giàu vitamin D được đề xuất là dầu gan cá, trứng gà và những loại dầu ăn được bổ sung vitamin D.
Dưỡng chất photpho
Chất khoáng quan trọng thứ hai chỉ sau canxi. Không chỉ tốt cho việc hình thành và phát triển xương, răng mà còn giúp duy trì các bộ phận khác cho cơ thể. Thực phẩm động vật có nguồn photpho cao hơn thực vật.
Thực phẩm nên hạn chế để bảo vệ xương, răng
Các thực phẩm có nhiều đường ngọt như bánh kẹo, nước ngọt có gas, kem,… Nhóm thực phẩm này dễ dính răng gây sâu và có thể tổn thương răng trẻ em. Nếu có ăn phải những thực phẩm này, bạn nên cho con súc miệng để ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn trên men răng.
Tránh cho trẻ uống nước trái cây có sẵn vì sẽ tạo điều kiện cho răng tiếp xúc trực tiếp với đường và axit trái cây. Dù muối có vai trò quan trọng với cơ thể nhưng trẻ em ăn đồ ăn có quá nhiều muối sẽ khiến cơ thể bài tiết nhiều canxi và thiếu canxi sẽ dẫn tới ảnh hưởng lớn đến khung xương của trẻ.
Làm gì để bảo vệ xương và răng chắc khỏe?
Theo các chuyên gia, việc xây dựng một lộ trình cho xương từ khi còn nhỏ sẽ giúp hệ xương và răng phát triển mạnh mẽ ở giai đoạn trưởng thành. Ngoài bổ sung đầy đủ các dưỡng cần thiết và hạn chế những thực phẩm như muối, đồ ngọt,… Vinanutrifood còn có giải pháp giúp ba mẹ bớt lo lắng với:
Tập luyện
Trẻ sơ sinh thường được khuyến khích chơi trên sàn nhà, bé có thể thực hiện hoạt động thể dục 180 phút mỗi ngày để tăng cường chức năng cơ và xương. Bạn nên hạn chế cho con xem TV, tiếp xúc cùng các thiết bị điện tử để tránh ngồi lâu.
Ăn uống đầy đủ
Dù ở bất kỳ độ tuổi nào cũng sẽ chịu ảnh hưởng của thực phẩm tới cơ thể. Bị rối loạn ăn uống có thể dẫn tới suy giảm chức năng xương khớp ở trẻ, răng bé cũng dễ gãy hơn. Xương liên tục phát triển từ giai đoạn đầu đời đến khi trưởng thành, tăng cường sức khỏe cho bé là yếu tố cần thiết giúp phát triển chiều cao của trẻ, cho trẻ sức khỏe tốt. Ba mẹ có thể tham khảo bổ sung các thực phẩm có chứa canxi, vitamin D, photpho có nhiều ảnh hưởng tới hệ xương của trẻ.
Hy vọng những chia sẻ của Vinanutrifood có thể giúp ba mẹ hiểu rõ hơn về cách bảo vệ xương và răng của con, giúp con phát triển khỏe mạnh.
